İçindekiler
Karaciğerde hangi tümörler görülür?
Karaciğer kanserleri başlıca karaciğerin kendinden kaynaklananlar ve diğer organ kanserlerinin (kalın bağırsak, meme, akciğer, böbrek) yayılması yani metastazı ile meydana gelenler olmak üzere ikiye ayrılır.
Karaciğer tümörlerinde uygulanan başlıca tedavi yöntemleri nelerdir?
Karaciğer kanserlerinin erken evrede tedavisinde temel amaç karaciğer dışına yayılım göstermemiş kanserlerin cerrahi uygulanarak çıkarılmasıdır. Ancak, tanı anında hastaların sadece %15’inde cerrahi uygulanma şansı olabilmektedir. Cerrahi yapılma olanağı bulunmayan ya da cerrahinin tercih edilmediği hasta grubunda ablasyon tedavileri başarı ile uygulanır.
Ablasyon tedavisi nedir?
Görüntüleme eşliğinde ciltten özel bir iğne ile tümöre girildikten sonra radyofrekans (RF) veya mikrodalga enerjisi verilmesiyle dokuda oluşan ısı enerjisi sayesinde tümörün ortadan kaldırıldığı veya tahrip edildiği tedavi uygulamasıdır.
Ablasyon işlemi nasıl yapılır?
Öncelikle ultrason veya diğer görüntüleme teknikleri kullanılarak kanserli bölge tam olarak belirlenir. Daha sonra, sedasyon ve lokal anestezi eşliğinde, ultrason veya bilgisayarlı tomografi rehberliğinde ciltten iğne veya elektrot ile girilerek kanserli bölgeye ulaşılır. İğne aracılığıyla tümör dokusunun sıcaklığı 80-100 C dereceye kadar çıkarılır. İğnenin ucunda elips şeklinde yaklaşık 3 cm’lik bir alanda dokuda oluşan ısı enerjisi kanser hücrelerini yok eder, doku nekrozu oluşur. İşlemin tamamı ultrasonla gerçek zamanlı olarak takip edilebilir.
Ablasyon yöntemleri arasında fark var mıdır?
Mikrodalga ablasyon ile tümör tedavisi RF ablasyona göre daha hızlıdır; RF ablasyon işlemi ise daha yavaş ve kontrollüdür. Ayrıca, mikrodalga ablasyon tedavisi daha büyük boyutlu tümörlerde ve damarlara yakın tümörlerde daha etkilidir.
Ablasyon işlemi öncesi hazırlık gerekir mi?
Tedavi öncesinde dinamik MR incelemesi ile karaciğerdeki tümör sayısı ve boyutlarını detaylı olarak değerlendirilir. Kan sulandırıcı ilaçlar işlem öncesinde kesilmelidir.
İşlem ne kadar sürer?
Ortalama işlem süresi 30-60 dakikadır.
İşlem ağrılı mıdır?
Ablasyon işlemi sedasyon ve lokal anestezi altında yapıldığı için genellikle ağrısızdır. Nadiren genel anestezi gerekir.
Hastanede yatmak gerekir mi?
İşlem sonrasında hastalar olası komplikasyonların takibi için gözlem amacıyla 1 gece hastanede yatırıldıktan sonra ertesi gün taburcu edilir ve normal günlük hayatına hemen geri dönebilir.
RF veya mikrodalga ablasyon hangi durumlarda önerilir?
Ablasyon tedavisi önerilen başlıca durumlar şunlardır;
Üç veya daha az sayıda ve çapı 3 cm.’den küçük tümörler,
Cerrahi ve anestezi uygulanması riskli olan hastalar,
Tümörün yerleşimi nedeniyle cerrahi teknik bakımından ulaşılması zor tümörler
Cerrahi sonrasında karaciğer rezervinin yetersiz olabileceği hastalar,
Kemoterapiye cevap vermeyen tümörler,
Tekrarlayan tümörler,
RF veya mikrodalga ablasyon tedavisinin etkinliği nasıldır?
Karaciğer kanserlerinde ablasyon tedavileri oldukça güvenli ve etkilidir.
Üç veya daha az sayıda ve çapı 3 cm.’den küçük tümörlerde ablasyon tedavisiyle cerrahiye eşdeğer ve oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Mikrodalga ablasyon tedavisiyle 5 cm veya daha küçük tümörlerin tedavisi oldukça güvenlidir.
Ablasyon tedavisi 3 cm’den küçük tümörlerde küratif etkiye sahiptir; 3-5 cm aralığındaki orta boyutlu karaciğer kanserinde (HCC) tümörün sınırlarını azaltabildiği, yeniden oluşumunu önlediği bu sayede yaşam süresini uzatabildiği kabul edilmektedir.
Yapılan çalışmalarda ablasyonla tedavi edilen olguların yarıdan fazlasında tekrarlama görülmediği bildirilmiştir.
Perkütan yolla RF ve mikrodalaga ablasyon tedavisinin küçük boyutlu karaciğer tümörlerini tamamen ortadan kaldırma başarısı %85’in üzerinde olup cerrahi sonuçlarla kıyaslanabilir düzeydedir.
İşlem sonrasında takip nasıldır?
İşlemden 1 ay sonra kontrol dinamik MR incelemesi ile lezyonun canlılığı değerlendirilir.
RF veya MW Ablasyon tedavilerinin avantajları nelerdir?
Minimal invaziv olması
Yüksek başarı oranı
Kısa yatış süresi, hızlı iyileşme ve günlük yaşama hızlı dönüş
Düşük komplikasyon oranı
Tedavinin tekrarlanabilmesi
RF veya MW Ablasyon tedavilerinin riskleri ve komplikasyonları nelerdir?
Karaciğer ablasyon tedavileri oldukça güvenli ve etkilidir. Ancak seyrek olarak görülen komplikasyonlar arasında ağrı, kanama, safra yolu hasarı ve komşu doku, organ, damar ve sinir yaralanmaları sayılabilir.