Guatr nedir?

Boyun bölgesinde bulunan tiroid bezinin büyümesi anlamına gelir; bezin tümünde yaygın şekilde veya içinde tek ya da çok sayıda nodülün büyümesi şeklinde olabilir.

Tiroid nodülleri kimlerde görülür?

Tiroid nodülleri kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. Yaşla birlikte görülme oranı artar; 50 yaşından büyük her iki kişiden birinde en az bir tiroid nodülü görülür. Bu nodüllerin büyük çoğunluğu iyi huyludur; ancak % 5-10 oranında kötü huylu olabilir.

Tiroid nodülleri nasıl saptanır?

Tiroid nodülleri genellikle ultrason incelemesi ile saptanır.

İyi huylu tiroid nodülleri de tedavi gerektirir mi?

Evet, iyi huylu tiroid nodülleri de tedavi gerektirebilir.

İyi huylu tiroid nodülleri hangi durumlarda tedavi edilmelidir?

Tiroid nodülü küçükse, hastada herhangi bir şikayete yol açmıyorsa ve ultrason
kontrollerinde büyümüyorsa takip yeterlidir. Ancak, iyi huylu nodül belli bir çapın üstündeyse, büyüme gösteriyorsa ve şikayete yol açıyorsa tedavi gerektirir.

Nodüllerdeki büyüme nedeniyle boynun ön kısmında asimetri gibi kozmetik olarak rahatsız edici durumlar meydana gelebilir. Büyük nodüller boyundaki çevre yapılara bası yaparak yutma güçlüğü, solunum sıkıntısı, ses kısıklığı gibi şikayetlere yol açar.
Ayrıca, hızlı çalışan nodüller aşırı hormon salınımına neden olarak terleme, çarpıntı, kilo kaybı gibi şikayetlere sebep olabilir.

Son olarak, iyi huylu tiroid nodüllerinin kansere dönüşme riskinin bulunduğu unutulmamalıdır; bu nedenle mutlaka kontrol altına alınmaları ve tedavi edilmeleri gereklidir.

Tiroid nodülleri için uygulanan klasik tedavi yöntemi nedir?

Tiroid nodüllerinin tedavisinde uzun yıllar boyunca tek seçenek ameliyat ile tiroid bezinin alınmasıydı.

Tiroid nodüllerinin tedavisinde cerrahiden kaynaklanan sorunlar nelerdir?

Tiroid ameliyatı sonrasında hastanın boynunda rahatsız edici, kalıcı bir yara izi kalmaktadır. Tiroid nodüllerin her iki tiroid lobunda da yer alması durumunda genellikle tiroid bezi tamamen alındığı için hastalarımız yaşamları boyunca tiroid hormonu ilacı kullanmak zorunda kalmaktadır. Tiroid bezinin tamamı alınmasa dahi bazı hastalarda da hipotiroidi (tiroid bezinin az çalışması) gelişmektedir. Bu ise hastanın hayat kalitesini düşürmektedir. Diğer taraftan, ameliyat için genel anestezi uygulanmasından kaynaklanan riskler de bulunmaktadır. Ayrıca, tiroid ameliyatı sonrasında paratiroid fonksiyon anormallikleri gelişebilmektedir. Tüm bu olumsuzluklar nedeniyle bazı hastalar tedavi olmayı reddetmektedir. Tedavisi geciken bu nodüller ise daha sonraları çok büyük boyutlara ulaşabilmektedir.

Tiroid nodülleri için ameliyatsız tedavi mümkün müdür?

İyi huylu tiroid nodüllerinin tedavisinde; alkol enjeksiyonu (kimyasal ablasyon) ve yakın dönemde kullanılmaya başlanan radyofrekans veya mikrodalga enerjisiyle ısıtma (termal ablasyon) etkisiyle perkütan ablasyon uygulanarak ameliyatsız tedavi mümkün hale gelmiştir. Bazı durumlarda anjio eşliğinde embolizasyon tedavisi gerekli olabilir.

Perkütan ablasyonla nodül tedavisi nasıl yapılır?

Perkütan ablasyonda lokal anestezi uygulanarak, ultrason rehberliğinde özel iğnelerle nodüllerin içine direkt olarak girilir; nodüller ya ısıyla yakılır ya da alkol ile tahrip edilir. Tahrip olan nodüller gittikçe küçülür ve nodüllerin oluşturduğu bası etkisinden kaynaklanan nefes darlığı, yutma güçlüğü ve ses kısıklığı gibi yakınmalar azalır ya da kaybolur.

Alkol ablasyonu kistik (sıvı içeren) nodüllerde ilk seçilecek tedavidir. Termal ablasyon yöntemleri daha çok solid nodüllerde tercih edilir.

Perkütan ablasyonun avantajları nelerdir?

Perkütan ablasyonun bir iğne deliğinden girilerek lokal anestezi ile ağrısız olarak yapılabilmesi, riskinin çok düşük olması ve hastanın aynı gün normal hayata dönebilmesi gibi çok önemli avantajları vardır.

Bu nedenle, iyi huylu tiroid nodüllerinde tedavi için ilk seçilecek yöntem perkütan ablasyon olmalıdır; cerrahi tedavi ise perkütan ablasyonun başarılı olmadığı ya da perkütan ablasyona uygun olmayan hastalarda düşünülmelidir.

Alkol ablasyonuyla tiroid nodülü nasıl tedavi edilir?

Ablasyon yapılacak nodül ultrasonla görüntülendikten sonra, cilde lokal anestezi verilerek giriş yeri uyuşturulur, daha sonra ince bir iğne ile nodüle girilir ve yavaş bir şekilde alkol enjeksiyonu yapılır. Kistik nodüllerde sıvı içeriği iğneyle alındıktan sonra nodülün içine sonra alkol verilir. Daha sonra iğne çekilir ve hasta birkaç saat gözlendikten sonra taburcu edilir.​

Alkol ablasyonu hangi durumlarda kullanılır?

Alkol ablasyonu kistik yani sıvı içeren iyi huylu tiroid nodüllerinde ilk seçenektir; ancak solid yani sıvı içermeyen nodüllerde de uygulanabilmektedir.

Radyofrekans (RF) ablasyonla tiroid nodülü tedavisi nedir?

RF ablasyon tedavisi tiroid biyopsisine benzer bir işlemdir. Bu yöntemle kesi yapılmadan tiroid nodülünün içerisine ultrason yardımıyla özel bir iğne ile girilir, daha sonra nodülün içerisine ısı verilerek buharlaşması sağlanır. Yöntem, dokunun içindeki ısıyı radyofrekans dalgalarıyla arttırarak termal hasar oluşturma ve hücreleri tahrip etme prensibine göre çalışır.

Mikrodalga ablasyonla tiroid nodülü tedavisi nedir?

Mikrodalga ablasyonda doku içinde bulunan su molekülleri hareket ettirilmesiyle yaratılan ısı etkisinden yararlanılır. Oluşan ısı etkisi dokudaki hücreleri öldürür. En önemli özelliği, radyofrekansa göre etkisinin daha hızlı olmasıdır.

RF ablasyon ve mikrodalga ablasyon nasıl uygulanır?

Ablasyon yapılacak nodül ultrasonla görüntülendikten sonra, cilt lokal anestezi verilerek uyuşturulur, daha sonra ultrason rehberliğinde özel iğne ile nodüle girilir. Radyofrekans veya mikrodalga verilerek iğne nodülün farklı bölgelerine yönlendirilir; bu sayede nodülün tamamının ısı etkisine maruz kalması sağlanır. İşlemin etkisi görüldükten sonra iğne çekilir ve hasta birkaç saat gözlendikten sonra taburcu edilir.​

​​Perkütan ablasyonun avantajları nelerdir?

Perkütan ablasyon; ince bir iğneyle yapılan, ciltte iz bırakmayan, ağrısız bir işlemdir ve hasta işlemden kısa bir süre sonra evine gidebilir. Komplikasyon oranı deneyimli ellerde çok düşüktür.

RF ablasyon ve mikrodalga ablasyon yöntemleri hangi tip nodüllere uygulanır?

İyi huylu olduğu biyopsi ile gösterilmiş olan solid yani katı tiroid nodüllerinde her iki yöntem de oldukça yararlıdır. Ayrıca, bu yöntemler kistik yani sıvı içeren nodüllerde  ethanol enjeksiyonuyla tedavi (kimyasal ablasyon) başarılı olmazsa RF ablasyon uygulanabilir.

İşlem öncesinde hazırlık gerekli midir?

İşlem öncesinde herhangi bir hazırlık gerekmemektedir.

İşlem ne kadar sürmektedir? İşlem sonrasında hastanede yatış gerekir mi?

İşlem ortalama olarak 15-25 dakika sürmektedir. Hastalarımız, işlemden 1 saat sonra normal günlük hayatına dönebilir.

Yöntemin başarısı hangi düzeydedir? 

İşlem sonrasında nodül boyutlarında 6-12 ay içinde %90’a varan oranlarda azalma görülmektedir. Komplikasyon oranı ameliyattan çok daha düşüktür.

İşlem ağrılı mıdır?

İşlemin lokal anestezi veya sedasyon eşliğinde yapılabilmesi sayesinde işlem sırasında ağrı hissedilmez. Ancak işlem bittikten hafif derecede ağrı olursa, ağrı kesici ilaç kullanılması önerilir.

Yöntemin avantajları nelerdir?

İşlemin başlıca avantajları şunlardır;

• Cerrahi kesiye gerek duyulmaması, dikiş izi kalmaması
• Kanama ve enfeksiyon riskinin çok düşük olması
• Lokal anestezi veya sedasyon eşliğinde uygulanabilmesi
• İşlem süresinin kısa olması
• Hastanede kalış süresinin kısa olması
• Ameliyata kıyasla kolay ve konforlu olması
• Hastalığın iyileşme oranının yüksek olması
• Günlük yaşama çabuk dönülebilmesi

Guatrda embolizasyon tedavisi nedir? Nasıl yapılır?

Guatrda nodül sayısı çok fazlaysa, perkütan ablasyon için kullanılması gereken iğne sayısının fazla olması ve  perkütan ablasyon süresinin uzaması nedeniyle embolizasyon tedavisi önerilmektedir. Ayrıca, 6 cm’den büyük veya göğüs boşluğuna uzanan nodüllerde perkütan ablasyon yetersiz kalabilmekte veya teknik olarak zor olabilmektedir; bu durumlarda embolizasyondan yararlanılmaktadır.

Embolizasyonda, kasıktan anjio yöntemiyle girilerek tiroid bezini besleyen atardamarlar çok küçük tanecikler verilerek tıkanır. Bu sayede kanlanması azalan nodüller birkaç ay içinde küçülür ancak tiroid bezi canlılığını ve fonksiyonunu kaybetmez. Tiroid embolizasyonu tek ya da her iki loba uygulanabilir.

İşlem ne kadar sürmektedir? İşlem sonrasında hastanede yatış gerekir mi?

İşlem 30-45 dakika sürmektedir.  Hastalarımız, hastanede 1 gün kaldıktan sonra normal günlük hayatına dönebilir.

Guatrda embolizasyon tedavisinin avantajları nelerdir?

Cerrahiden farklı olarak narkoz gerektirmez, cilt kesisi yoktur, ses kısıklığı, hipotiroidi ve hipoparatiroidi gelişmez. Perkütan ablasyona benzer şekilde etkili bir tedavi olması sayesinde, işlemden sonra guatr kitlesinde % 90’a varan oranda küçülme meydana gelebilir.